Celem dekompozycji jest rozbicie syntetycznego wskaźnika rozwoju gospodarczego (np. Produkt Krajowy Brutto per capita) danego regionu na składowe, które dotyczą poszczególnych obszarów polityki społeczno-gospodarczej, tj. demografii, rynku pracy oraz wydajności gospodarki. Dekompozycja oparta jest na znanej metodologii, wykorzystywanej m.in. przez OECD w publikacji OECD Regions at a Glance, rozwiniętej i rozszerzonej w ramach prac Głównego Urzędu Statystycznego m.in. na potrzeby badań zróżnicowania polskich regionów.
W zależności od zmiennej dekomponowanej wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje dekompozycji:
Metoda dekompozycji (kliknij, aby rozwinąć)
Wartość PKB per capita może być zapisana jako iloczyn składowych np.
$$ \underbrace{{PKB \over Populacja}}_\text{PKB per capita} = \underbrace{{PKB \over Pracujący \ast \textit{Czas pracy}}}_\text{wydajność pracy} \ast \underbrace{{Pracujący \over \textit{Populacja 15-64}}}_\text{wsk. zatrudnienia} \ast \textit{Czas pracy} \ast \underbrace{{\textit{Populacja 15-64} \over Populacja}}_\text{wsk. struktury wieku}$$
Te składowe reprezentują różne obszary polityki społeczno-gospodarczej, które wpływają na wielkość działalności gospodarczej:
Dekompozycję otrzymujemy poprzez zastąpienie poziomów poszczególnych wskaźników w powyższej tożsamości przez procentowe zmiany tych wskaźników:
Przykład dekompozycji wzrostu (kliknij, aby rozwinąć)
Przykład dekompozycji różnic (kliknij, aby rozwinąć)
W dekompozycji różnic możliwe są dodatkowe pod-dekompozycje niektórych składowych dekompozycji podstawowej:
Różnice w wydajności w rozbiciu na grupy sekcji PKD (kliknij, aby rozwinąć)
Różnice w udziale pracujących w aktywnych zawodowo w rozbiciu na grupy wykształcenia (kliknij, aby rozwinąć)
Różnice w poziomie współczynnika aktywności zawodowej w rozbiciu na grupy wiekowe (kliknij, aby rozwinąć)
Klikając w zakładkę "Wyniki dekompozycji" przejdziesz do wizualizacji dekompozycji. Dekompozycja jest prezentowana na wiele sposobów w zależności od rodzaju analiz porównawczych, które ta dekompozycja umożliwia.
W menu występują dwa rodzaje dekompozycji, przy czym drugi rodzaj jest rozbity na dwa warianty:
Dla dekompozycji różnic i zmian różnic kliknięcie na dany region w danym roku na wykresie skutkuje ukazaniem się wykresów trzech pod-dekompozycji różnic (lub zmian różnic) dla tego regionu w wybranym roku.
Każdy rodzaj dekompozycji może być prezentowany w dwóch układach (statycznym i dynamicznym) i dla każdych z tych układów w dwóch widokach (podstawowym i zbiorczym). Zatem wyróżniamy cztery opcje:
Daje to łącznie 12 możliwych układów (cztery opcje dla każdego z trzech rodzajów dekompozycji).
Ostatnią opcją jest prezentacja wszystkich trzech rodzajów dekompozycji: wzrostu, różnic i zmian różnic na raz. Opcja ta jest dostępna tylko dla widoku indywidualnego, ale zarówno dla układu statycznego (porównanie regionów w danym roku), jak i dla układu dynamicznego (ewolucja w czasie dla jednego regionu).
Pełen opis metodologiczny, w którym omówiono zasady implementacji metod dekompozycji prezentowanych w zakładce „Wyniki dekompozycji” można znaleźć w następujących dwóch opracowaniach: